Er zijn veel schatten te ontdekken in jouw regionaal landschap. Van tips om groene vingers bij af te likken tot activiteiten waarvoor je met plezier in je vrije tijd snoeit. Pluk de vruchten van onze verzamelde know-how.
Landschapsbeheerkalender
Wil jij mee helpen zorg dragen voor ons landschap? Hieronder volgen per maand enkele nuttige beheertips.
Januari
Het landschap is een schatkist, vol schitterende plekken, verrassende vondsten en onontdekte parels. Met goed beheer maken we de schatkist nog voller: hoe beter we voor onze landschappen zorgen, hoe meer we ervan terug krijgen. Januari is de maand bij uitstek om je appel- en perelaars van een goed onderhoud te voorzien.
- Tip 1: Om je jonge hoogstamfruitbomen gezond en evenwichtig te laten uitgroeien is vormsnoei sterk aan te bevelen. De eerste 5 - 10 jaar na aanplant stuur je de vorm van de boom met een jaarlijkse snoeibeurt doorgaans in de winter. Zo zorg je voor een open kroonstructuur waar voldoende lucht en licht in kan. Dat levert ook het lekkerste fruit op.
- Tip 2: Een goed beheerde boom levert meer fruit op en wordt gezond ouder. Volg een snoeicursus bij jouw Regionaal Landschap en leer er meer over.
Februari
Knotbomen zijn echte blikvangers en vormen al eeuwenlang een vertrouwd beeld in het landschap. Ze zijn van onschatbare waarde voor de natuur, maar hebben regelmatig beheer nodig.
- Tip 1: Het is gebruikelijk knotbomen te planten in rijen, vooral langs beken en grachten of open perceelsgrenzen. Een knotboom kan ook alleen staan en een mooie blikvanger vormen, zelfs in de voortuin.
- Tip 2: Wil jij een knotboom goed onderhouden? Ga naar www.goedgeknot.be. Dit platform koppelt eigenaars van knotbomen aan vrijwillige knotters. Die komen jouw bomen gratis onderhouden in ruil voor het brandhout. Win - win.
Maart
Wist je dat Vlaanderen nog duizenden oude bakovens telt? Een bakoven verbindt mensen met elkaar, met het ambacht én de natuur. Het bouwen van een bakoven en het gebruik ervan zijn ideale manieren om een buurtwerking of vriendengroep nieuw leven in te blazen.
- Tip 1: In het boek 'Bouwen om te bakken' kom je alles te weten over hoe je een vervallen bakoven weer tot leven wekt. Het is een praktische handleiding voor et gebruik, de bouw of de restauratie van authentieke bakovens. Iedereen die handig is kan zelf aan de slag.
- Tip 2: Ben je eigenaar van een bakoven die je nieuw leven wilt inblazen? Neem een kijkje op onze website en kom te weten hoe je de restauratie aanpakt volgens de regels van de kunst.
April
De dagen worden langer, de temperaturen stijgen. Tijd om eropuit te trekken en te wandelen!
- Tip 1: Ben je fan van wandelen, fietsen of erfgoed bewonderen? Bekijk www.regionalelandschappen.be/beleven en ontdek interessante natuurplekjes in jouw buurt.
- Tip 2: Kom je tijdens een wandeling een beschadigde wegwijzer of infobord tegen? Meld het:
- Antwerpen: routedokter.be
- Vlaams-Brabant: meldpunt routedokter
- West-Vlaanderen: routechirurg.be
- Oost-Vlaanderen: routen.be/routedokter
- Limburg: info@wandeleninlimburg.be
Mei
De maand om broedende vogels in je tuin te bewonderen. En ook de Maai Mei Niet maand. Wie het gras niet zo frequent maait, weet dat graslanden nu op hun mooist zijn.
- Tip 1: Je hoeft niet altijd een bloemenweide in te zaaien. Met slechts twee maaibeurten per jaar (eind juni en begin september), het afvoeren van het maaisel en een beetje geduld kun je ook een prachtige bloemenweide creëren.
- Tip 2: Maak nu je nestkast en hang het in het najaar op. Zo ontdekken vogels tijdig hun nieuwe woonst. De grootte van de opening bepaalt welke vogelsoort erin zal nestelen.
Juni
De zomer is in aantocht… Tijd om je haag te scheren! Ga je voor een strak resultaat? Of heb je liever een mooie heg of houtkant?
- Tip 1: Dankzij de bloemen (in het voorjaar) en bessen (in het najaar) biedt een bloesemheg voedsel aan insecten en vogels. Bij deze heggen snoei je alleen de sterkst groeiende takken terug of je snoeit ze om de twee jaar stevig.
- Tip 2: Wil je een strakke haag? Scheer ze dan twee keer per jaar. of kies ervoor om je haag zo te laten uitgoeien tot een mooie heg of houtkant. Zo bespaar je jezelf werk en bied je schuilmogelijkheden voor dieren zoals vogels en egels. Win - win.
Juli
Wist je dat oude bomen of struiken een grote erfgoedwaarde hebben? Samen zorgen we voor ons houtig erfgoed! Vleermuizen, eikelmuizen, steenuilen zijn je dankbaar.
- Tip 1: Wil je weten waar de bijzondere bomen en speciale oude hagen zich bevinden in jouw buurt? Ga naar www.inventaris.onroerenderfgoed.be.
- Tip 2: Als eigenaar van een erfgoedboom kan je een boomverzorger inschakelen via www.bomenbeterbeheren.org om jouw boom in topconditie te houden. Jouw Regionaal Landschap bekijke met jou of er financiële ondersteuning mogelijk is via subsidies.
Augustus
Zit je poel te vol waterplanten? Maak hem regelmatig schoon. Zo help je de waterdiertjes en blijft je poel gezond. Lees onze poelenbrochure.
- Tip 1: Verwijder de helft van je waterplanten in het najaar. Dit is het moment waarop de plantenmassa het grootst is en de verstoring het kleinst. Wanneer je de uitgetrokken planten enkele dagen langs de poel laat liggen, vinden waterdiertjes hun weg terug naar het water.
- Tip 2: Vaak raakt een poel na 10 tot 20 jaar gevuld met planten en voedsel wat leidt tot een afname van de biodiversiteit. Neem contact op met de poelenspecialisten van jouw Regionaal Landschap voor advies op maat over het ruimen van je poel.
September
Appel- en perenbomen hangen vol lekkers, de oogsttijd is aangebroken.
- Tip 1: September is de plukmaand voor appels en peren. Bekijk op www.regionalelandschappen.be of er een persmoment met sapmobiel langskomt.
- Tip 2: Heb je fruitbomen die uitpuilen? Plaats ze op www.goedgeplukt.be en deel je oogst met de buurt.
Oktober
Breng jij het liefst je tijd buiten door? Word onze landschapsvrijwilliger. Samen zorgen we voor een nóg mooier en gezonder landschap. Meld je aan en draag bij aan een duurzame toekomst.
- Tip 1:Verken je graag ongekende paadjes? Volg je de evolutie van poelen op? Is bomen snoeien iets voor jou? Of mensen door het landschap gidsen? Word landschapsvrijwilliger.
- Tip 2: Ken je plekjes in jouw buurt die wel wat liefde kunnen gebruiken? Laat het weten aan jouw Regionaal Landschap. Misschien kunnen onze vrijwilligers er iets aan doen.
November
Houtkanten vormen een belangrijk netwerk doorheen ons landschap.
- Tip 1: Houtkanten zijn van onschatbare waarde. Dieren vinden er beschutting, voedsel en een thuis. Om hun voortbestaan te verzekeren, worden houtkanten om de tien jaar gesnoeid. Hoe meer structuur, hoe meer leven.
- Tip 2: Wil jij ook een houtkant aanplanten of heb je er al één? Meld je aan bij jouw Regionaal Landschap voor advies, steun of lees onze brochure.
December
De ideale maand om bomen, hagen, houtkanten of dreven aan te planten. Door de rustperiode passen de planten zich aan hun nieuwe omgeving aan en zijn ze klaar om in de lente te groeien.
- Tip 1: Dankzij de rustperiode in december kunnen planten zich aanpassen aan hun nieuwe omgeving en zijn ze klaar om in de lente te groeien wanneer het nieuwe groeiseizoen op gang komt.
- Tip 2: Kies voor streekeigen plantensoorten als je een haag of dreef aanplant. Deze planten zijn aangepast aan ons klimaat en gaan beter om met ziektes en plagen. Ze bieden ook onderdak aan kleine en grote dieren.