Regio - Regionaal Landschap Rivierenland

Gevarieerde landschappen verbonden door water

Vanuit de lucht gezien, onderscheidt de wirwar van rivieren, beken en kanalen onze regio met de rest van Vlaanderen. Kenmerkend zijn de open landschappen met vochtige weilanden, beekvalleien, broek- en moerasgebieden. Teelten als akkerbouw, vollegrondstuinbouw en boomkwekerijen typeren de hogere en drogere gebieden. Deze kleinere percelen worden vaak omzoomd met houtkanten en knotbomenrijen. De verspreide oude boskernen tonen ons de vroegere omvang van het machtige Waverwoud dat zich hier ooit uitstrekte. Het overwegend vlakke landschap wordt slechts door enkele getuigenheuvels zoals Beerzelberg of Heist-op-den-Berg doorbroken. De Rupelstreek is dan weer getekend door de kleiontginning voor de baksteenindustrie met industrieel erfgoed en enorme kleiputten als landschapsrelicten. De kunststeden Mechel en Lier en de Antwerpse Zuidrand zijn dichtbevolkt en herbergen een rijk cultureel patrimonium.

Werkingsgebied Rivierenland

De Rupel

De Rupel is uniek in Vlaanderen. Ze heeft geen bron en wordt gevormd door de samenvloeiing van Dijle en Nete (bij het 'Drie Rivierenpunt' in Rumst) en Zenne (even stroomopwaarts bij het 'Zennegat'). De Rupel is slechts 12 km lang en mondt uit in de Schelde tegenover Rupelmonde, zij is daarmee de kortste van de Vlaamse rivieren.

De Rupel stroomt door de gemeenten Rumst, Willebroek, Boom, Bornem, Niel en Schelle. De naam Rupel zou teruggaan op rim- (stromend) en -pel (moeras, poel, beide Keltisch-Germaans). De sterke getijden en moerassen inspireerden dus tot haar naamkeuze. Tot slot gaf ze haar naam aan de Rupelstreek, het gebied op de rechteroever, waar al sinds de Middeleeuwen een uitgebreide steenbakkerijnijverheid bestaat.

De Nete

Wie de Nete zegt, denkt meteen aan de stad Lier. Zij is gelegen aan de samenloop van de Grote Nete en de Kleine Nete. Of zoals Felix Timmermans het zo mooi verwoord: "waar de drie kronkelende Nethen een zilveren knoop leggen". Stroomafwaarts vanaf Lier heet de rivier gewoon Nete of ook wel Benedennete.

De Kleine Nete is één van de meest natuurlijke rivieren in Vlaanderen met een goede waterkwaliteit en een aantal zeldzame vissoorten. Het slingerend verloop bepaalt het landschapsbeeld van uitgestrekte, beemden, ruigten en broekbossen. Via Lier en Nijlen verlaat ze ons werkingsgebied richting de Kempense gemeenten Grobbendonk, Herentals en Kasterlee.

In de omgeving van de Grote Nete kan je nog echt verdwalen in heide-, bos-, vallei- en moerasgebieden. Maar ook de vele kastelen en authentieke hoeves (af en toe ingericht als cafeetje) kleuren het veelzijdige valleilandschap tussen Lier, Berlaar, Nijlen en Heist-op-den-Berg.

De Zenne

De Zenne ontspringt ongeveer veertig kilometer ten zuiden van Brussel in de grasvelden van het Zinnikse platteland, tussen twee steengroeves. Brussel ontstond op haar oevers en werd groot in het hart van haar bochten en de schaduw van haar armen. Na onze hoofdstad stroomt de Zenne via Vilvoorde ons werkingsgebied binnen om in Heffen in de Dijle uit te monden. Het is heerlijk wandelen in de Zennedorpen Hombeek, Heffen en Leest!

De Dijle

De Dijle wordt wel eens de levensader van Mechelen genoemd. De rivier was eeuwenlang de snelweg waarop goederen van heel Europa naar de stad werden vervoerd. Vandaag brengt de Dijle vooral rust, in en om de stad. Als je haar stroomopwaarts volgt ontdek je enkele prachtige natuurgebieden zoals het Mechels Broek, Mispeldonk, Cassenbroek en Pikhakendonk. Als je haar blijft volgen kan je verder kronkelen richting Leuven en Waals Brabant.